Gün battı mı gün biter. İslâm saatinin aslı budur. Biz Müslümanlar bize günü temin eden şeye değil, güne eşlik eden şeye gün-eş deriz. Hayra dönük olmayan şeylerin alenen işlenmesini rahatsızlık verici buluruz. Güpegündüz dediğimizde ortalık apaydınlıkken demiş oluruz. Dolayısıyla esrarlı şeylerle gün boyunca uğraşmayız. Güneşin kendini göstermesinden gözden kayboluşuna kadar her gün başlı başına bir maceradır. Hava bulutlu, yağmurlu, fırtınalı olsa da gün boyunca güneş bizimledir. Gizlenmeyeni güvenli buluruz. Hâlbuki güneşli günlerin mesut günler olduğu bir Avrupalı uydurmasıdır. Çünkü güneşi görmek çoğu elverişsiz hava şartlarını tabii sayan Avrupalı için bir saadet kaynağıdır.
Modernlik insana uygun hayat biçimini uygunsuz sayanların el üstünde tuttukları şeydir. Yani insanın temel güdülerine zıt giden her şey modernlik peşinde olanların hoşuna gitmiştir. Modernleri güneşin görünmeyişi ile günün sona ermesi ilgilendirmez. Onları ilgilendiren insanların Yunan ve Roma Medeniyetlerinin başarılarına yeniden kavuşabileceklerine ve bu başarıların çok üstüne çıkabileceklerine duydukları kesin inançtır. Bu inanca hak vermek mümkün mü? Eğer modernlik iki yüzü de keskin bir bıçak benzetmesine uysaydı modernliğe hak verip vermeyeceğimizi tartışabilirdik. Ne var ki modernlik iki yüzü de keskin bir bıçak benzetmesine uymuyor. Modernlik uysa uysa tek yüzü keskin bir bıçak benzetmesine uyuyor. Bıçağın bir yüzü keskin diğer yüzü kördür. XVIII. yüzyıl Avrupa’sının aydınlanma felsefesi gereğince gelişmeye ve evrime duyulan güven bugünün XXI. yüzyılında yerkürenin her bucağında kabul görmüş görünüyor.
Dünyada cereyan eden hadiseleri değerlendirme makamını gasp etmiş insanlar gelişmenin alternatif maliyetini hesap dışı tutuyor. Neden yapıyorlar bunu? Buna insan psikologisinin bir tuhaflığı diyebiliriz. “Savaş hayatımı kurtardı” diyor Ludwig Wittgenstein. Bu sözlerden savaş patlak vermeseydi genç filozofun intihar edeceğini anlıyoruz. Savaş çıkmasaydı ve filozof intihar etseydi insanlık neden mahrum kalacaktı? Makine çağı başlamadan önce gemiler vardıkları hedefe yelken gücüyle varırlardı. Motorlu gemilerin inşasının tabiatın yapısına hangi zararları verdiği dikkate alınmış mıdır? Oysa yelkenli gemiler döneminde gayet canlı bir deniz ticareti yürürlükteydi. Yürürlükte olma hadisesine yerküredeki bütün hâkim sınıflar dikkat kesilmiştir. Türkler bir millet olarak andığım kuralın tek istisnasıdır.
Osmanlı Devleti’nin bir duraklama devri var. Dünya tarihinde adı sadece bu devlette anılan ve fetihlerin devam ettiği, toprak kaybının asgari seviyede kaldığı bir dönem bu. Aynı zamanda Batı Medeniyeti ’ni örnek alan devletin her safhada geri kaldığı ve milletin sahip çıktığı, toprakta özel mülkiyetin, polisin olmadığı düzen fikriyle gayri-Müslim taşkınlıklara cevap verme olgunluğu gösterdiği bir dönem. Balkan Savaşlarında hiçbir başarı elde edemeyen Türkler millet olarak hiçbir hayatiyet belirtisi göstermedikleri halde Çanakkale zaferi kazandı. Bu kazanç İstiklâl Harbi’nin başlatılması için kifayet etti. Mondros mütarekesinin imzalandığı sırada Türk askerinin denetimi altında bulunan her yer millî sözleşmeğe (Misâk-ı Millî ’ye) konu oldu. Misâk-ı Millî ‘ye Meclis’in yeminle bağlı oluşu cumhuriyet idaresinin halk nazarında 37 sene meşru sayılmasının sebebi sayıldı. Türk devletinin sınırlarının ne olduğu meselesi bir daha hatırlandı mı? Hayır, hatırlanmadı. Birbirini takip eden kuşaklar düzendeki çarpıklığın ne kadar kâr getirdiğini yaşayarak gördü.
Her türlü dolandırıcılığın kol gezdiği Türk topraklarında yazımızın, takvimimizin, kendimize has ölçülerin geri alınması gerektiğini şart görmek olmayacak duaya âmin demek midir? Bunu bilmiyorum. Kendi öz yazısını geri alamayan ve üstelik onu Arap harfleri diyerek küçümseme tavrı benimseyen bir milletin siyasi ve/veya iktisadi bağımsızlığı bahis konusu edilebilir mi? Biz Batı Medeniyeti’nin kölesi olmağa dünden razıyız diyenlerin teşkil ettiği milletin bir ferdi olmağa benim gönlüm razı değil. Bu kadarla bitmiyor. Tarih sahnesine hiç çıkmamış milletlerin tarihte bir yerleri olup olmadığından da emin değilim. Bana onlara ancak sosyologi, belki de ancak antropologi disiplini içinde yer verilebilirmiş gibi görünüyor. Türk milletine mensup olmak tarihin cereyan tarzına dokunmakla gerçekleşen bir şey. Devlet teşkilatının Batı’ya teslimiyetle ömrünü uzatabileceği hatasına düşmüş olması bir vazifenin, andığım hatanın izalesine dair vazifenin yerine getirilmesini de gerektiriyor. Bu yüzden hata işleyenlerin muaheze edilmesi şartına takılmış halde yaşıyorum. Batı’ya razı olanlardan da razı değilim.
Türkler tarihin cereyan tarzına dokunarak sahneye çıktılar. Türklerin ayak bastıkları tarih sahnesi binlerce yıllık birikimin aleyhineydi. Nitekim Avrupalılar Türk tesirini yok edecek şeyi Antik çağda aradı. Batı Medeniyeti I. Cihan Harbi’nin sonuna kadar insanların önüne bir külliyatmış gibi çıktı. Oysa âlemlere rahmet olan bir resule âlemlere rahmet olan Kur’an-ı Kerîm Türklerin Gaza Beylikleri döneminde Diyar-ı Rûm’u Dar-ül İslâm şekline getirmesinden çok önce indirilmişti. Bu indiriliş vakıasına Türkler dâhil olmak üzere bütün Müslümanlar karşıdan baktı. Bu karşıdan bakışı bize en çok Ramazan ayı anlatıyor. Çünkü Ramazan bütün insanlığa Allah’ın yaratıcı gücünü haykırıyor. Var olanın varlık sebebini onu canlı tutan nesne (yiyip içme) ve fiillerde (cinsî temas) aramayın, Allah’ın yaratması olmasa canlı veya cansız hiçbir şey hissedilebilir sahada yer alamazdı. İslâm dâhilindeki amellerin tümü kul yararınadır. Sadece oruç Allah içindir ve Allah onun mükâfatını bizzat verecektir. Sayıya gelmeyecek miktarda noksanımız var. Noksanlarımıza rağmen Muhammed ümmeti olmanın kıymetini bilen bir topluluk olarak yüzyıllar geçirdik. İslâm yazısını ve İslâm saatini elimizden alanların bir kalkışmağa cüret etmemizden korktuklarını biliyoruz.
İsmet Özel, 14 Ramazan 1444 (5 Nisan 2023)
İkaz: Her hakkı mahfuzdur. Bu sebeple yazının bütün olarak bu sayfadan başka bir yerde neşredilmesi yasaktır. Ancak kaynak gösterilmesi (İstiklâl Marşı Derneği internet portalinde yer aldığının ifade edilmesi) ve bu sayfaya doğrudan aktif bağlantı verilmesi şartıyla yazının kısa bir bölümü iktibas edilebilir. Eser sahibinin tayin ettiği usule bağlı kalmak suretiyle bu yazının her türlü neşri, 5846 sayılı Kanun hükümlerine tabidir.
23 Nisan 1920’de Ankara’da Büyük Millet Meclisi açıldığında Antep’e “Bize mebus gönderin!” telgrafı gelir. Antep’in ileri gelenleri toplanıp, “Eğer Ankara’ya biz gidersek ve Ankara İstiklâl Harbi’ni kaybederse İstanbul bizi sürgüne gönderir
Madem Türklerin (cumhurun) demir dağı eritmek gibi bir gayesi yoktu, o halde hangi sebeple bir başkanı vardı? Akla gelebilecek ilk sebep asayişin teminidir.
Marşımızın isminde yer alan istiklâl / استقلال kelimesi Arapçada olmayan bir kelimedir. Daha doğrusu evvelden olmayan günümüzde ise kullanılan bir kelimedir.
Kimiz biz Türkler? Irkçı olduğumuzu söylüyorlar. Bunu söyleyenler Türk ırkının özelliklerini zikretme kaabiliyeti de gösterebiliyorlar mı? Türklük dediğimizde kavmiyetçilik yaptığımızı söyleyenler de var.
"Bizi Türklükten nasıl uzak tuttuklarını anlamak için bizi İslam'dan nasıl uzak tuttuklarını anlayabilmemiz lazım. Bugün Ramazan ayındayız. Bize Ramazan ayı denince ne anlaşılması gerektiğini gayr-i Müslimler telkin etti.
İstiklâl Marşımız Türk siyasetinin vesikasıdır. Bugün bilinen Türkiye Cumhuriyeti siyasî tarihi İstiklâl Marşı ile zıtlaşma halindedir. Şöyle ki: İstiklâl Marşımız “Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin İstiklâl” diyor.
İstiklâl Marşı Sakarya Zaferi’nden Sonra Rafa Kaldırıldı
İstiklâl Marşı Derneği’nin mevcudiyetinin izahı şuradır: Biz diyoruz ki “İstiklâl Marşı metni 1921 yılında millî marş olarak kabul edildi.
İsmet Özel: Türkiyelilik ve azınlık kelimelerinin sıkça geçtiği bütün bu tartışmalar, Avrupa Birliği'nin Türkiye'yi müzakereye müsait bir ülke olarak görmesini sağlamak üzere yapılıyor. Yoksa hiç kimsenin gerçek düşüncelerini, gerçek beklentilerini, gerçek yönelimlerini gündeme getirdiği falan yok. Buna resmî makamlar da dahil, laf üreten birtakım tipler de.
Türk yerine Türkiyeli denmesinin anlamı sizce nedir?
İsmet Özel: Türkiyelilik ve azınlık kelimelerinin sıkça geçtiği bütün bu tartışmalar, Avrupa Birliği'nin Türkiye'yi müzakereye müsait bir ülke olarak görmesini sağlamak üzere yapılıyor. Yoksa hiç kimsenin gerçek düşüncelerini, gerçek beklentilerini, gerçek yönelimlerini gündeme getirdiği falan yok. Buna resmî makamlar da dahil, laf üreten birtakım tipler de.
Türk yerine Türkiyeli üst kimliğinin seçilmesi zırvasının üzerinde durmak lâzım: Bir kere "Türkiyeli" tabiri çelişkilidir.
Neden?
Çünkü Türkiye diye bir yerin olabilmesi için Türk'e ihtiyaç var. Yaşadığım, egemen olduğum topraklara ben Türk'sem Türkiye denir. "Ben Türkiyeliyim, ama Türk değilim." Bunu ancak gayri-Müslimler söyleyebilir. Müslümanların "Türkiyeliyim" demeleri saçma. Bir Müslüman'ın "Türkiyeliyim" demesinin bu topraklarla kendisi arasına bir mesafe koymasından başka bir anlamı olamaz. Herkes "Türkiyeliyim" dediğinde Türkleri nereye koyacaksın? Yok eğer burada Türkler zaten marjinal bir unsur ise niye Türkiye lafını, Türkiyeli lafını kullanalım? "Türkiyeli" yerine pekala "Küçük Asyalı" da denilebilir. "Türkiyelilik", Türk'ü Türkiye'den kovmaya, silmeye yönelik bir anlayışın, söylemin önerisi.
"Ağzında Geveleme, Türk Müsün, Gâvur Musun Çabuk Söyle" başlıklı bir yazı yazmıştınız. Şimdi "Ben Türkiyeliyim" diyenler...
İsmet Özel: Ağzında gevelemiş oluyorlar. Başından beri yaptıkları gibi yani.
Bundan sonra ne yapılabilir?
İsmet Özel: Bundan sonra atılacak adım, birtakım insanların Türk olmadıklarını beyan etmek. Bunun yanı sıra, Müslümanlığını vazgeçilmez sayan her etnik grubun Türk olarak adlandırılması gerekir. Yani adam Kürt, Boşnak, Laz, Çerkez... olup da Müslümanlığını vazgeçilmez sayıyorsa, buna biz Türk diyeceğiz.
Ya Türk denilmesini istemezse?
İsmet Özel: Kendisi bilir. Biz ona Türk demeye hiç meraklı değiliz. Kendisine Türk denilmesini istemeyene Türk demeyeceğiz.
"Ben Türk oğlu Türk'üm" diye haykıranlar da var?
İsmet Özel: Onları da Türk olmaya çağırıyoruz. Hem İslam'a düşmanlık göster, hem Türk ol, bu imkânsız. Şimdiye kadar Türkçü hareket içinde olan insanlar, Müslüman tavırlarıyla Türklüklerini ispat etmek zorundadırlar.
Bu bir hata mıydı, tuzak mı?
İsmet Özel: Türkiye'de Türklüğü Türkiyelilikle örtmeye çalışanlar aslında faka basmış durumda. Çünkü, Cumhuriyet'in kuruluşundan bu yana "Türk'üm, doğruyum, çalışkanım" derken, bunlar İslam'dan kopuk bir Türklük önerdiler. İslam'dan kopuk bir Türklük, netice itibarıyla ırkçı bir Türklüktür. Başka türlü olmaz. "Türkler varmış, bir dönemde Müslüman olmuşlar, tekrar o Müslüman olmadan önceki Türklere dönüyoruz" demekti bu. Şimdi, krizde olan "Atatürk milliyetçiliği" denilen şeydir... Türkler Müslüman olmadıkları halde gene Türk olabiliyorlarsa, buyursunlar olsunlar.
Sizin telakkinize göre Türk, kâfire karşı duran kişi. Sizin Türk'ünüz Türkiye'de yaşıyor mu? Yaşamakta mı?
İsmet Özel: 1918 yılında, 1914 yılında başlayan savaş bitti... 1918'de siyasi ve askerî bir güç olarak İslam dünyadan silindi. İbrani-Hıristiyan medeniyet sildi. İstiklal Harbi, bu kararın geçersizliğini ilan eden bir savaştır. Yani, İslam siyasi ve askerî güç olarak ortadan kalkmamıştır. Bunu gösterdi İstiklal Harbi. Aksi takdirde bana İstiklal Marşı'nı nasıl açıklarsınız?
O halde, bir kişi, İstiklal Marşı'nı sansürlemeden okuduğu, benimsediği takdirde Türklüğüne bir kanıt mı getirmiş oluyor?
İsmet Özel: Bu doğal değil mi? Türkiye Cumhuriyeti'nde Türkiyelilikten söz edenler bana İstiklal Marşı'nın açıklasın! İstiklal Marşı niçin böyle? "O ezanlar ki şahadetleri dinin temeli / Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli" Bizim İstiklal Marşımız bu! Biz İstiklal Marşımızdan vaz mı geçeceğiz? İstiklal Harbi, İslam'ın dünyada söyleyecek sözünün tükenmediğini göstermek üzere yapılmıştır. Yoksa yapılmazdı. Ve İstiklal Marşı da bu marş olmazdı. Bu çok önemli bir şey... Cumhuriyetin ilanıyla beraber oynanan oyunları hakikat yerine koymayalım.
Hakikat sayılan oyunlar?..
İsmet Özel: 1921 anayasasında devletin dini İslam, 1924 anayasasında devletin dini İslam; siz bana nasıl olur da Türkiye Cumhuriyeti'nin başka bir şeyle alakalı olduğunu söylersiniz? Bu büyük yalanı niye kabullenelim? Birtakım insanlar "Biz milleti kandırdık" diyemiyorlarsa, biz onlara söyleyelim: "Siz milleti kandırdınız."
Bu durumda Türk olmak aynı zamanda kandırılmayı reddetmek anlamına geliyor, değil mi?
İsmet Özel: Tabii. Türk olmak bir tercihtir. Madem ki Lozan'da gayri-Müslimler azınlık statüsündedir, Lozan'da "gayri-Müslimler de Türk'tür" denilmiyor, geriye Türkler kalıyor, geriye Müslümanlar kalıyor. Yani "Türk = Müslüman" formülünü Lozan getirdi.
"Bu kadar net" mi diyorsunuz?
İsmet Özel: Daha da netleştireyim: 1918 İslam'ın sonu olarak görüldü, buna bir itiraz doğdu; birileri dedi ki "Hayır, İslam ölmedi." Fakat, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla, hayatta kalması aynı şartlara bağlı değil. Kurulmasını İslam'a, ayakta kalmasını İslam'dan kopmasına borçlu. Aslında hiç garip değil, çünkü İbrani – Hıristiyan medeniyet diyor ki "Tamam yok olmamayı sağladın, ama devam etmeyi ancak benim iznime bağlı olarak gerçekleştirebilirsin."
Dolayısıyla?
İsmet Özel: Cumhuriyet ilan edildikten sonra farklı bir yön tutturuluyor. 1928'de, Cumhuriyet'in ilanından 5 sene sonra, anayasadan devletin dininin İslam olduğu ibaresi çıkıyor. Aynı yıl harf inkılâbı yapılıyor. İslam anayasadan gidince, Latin harfleri de anayasaya geliyor. Bütün bunları konuşmakta zorlanıyoruz. Çünkü Cumhuriyet kurulduktan sonra hep günü kurtarmaktan başka bir işle uğraşmamış devlet yetkilileri. Taş üstüne taş koymak diye bir şey yok. Koymamakla ayakta kalabileceklerini düşünmüşler hep. Bu akıl almaz bir şey. Yani bu birikime sahip bir toplumun, 81 senede, harekete geçtiği yerden daha geride olasını izah etmek çok zor.
Siyasiler ve topluma söz söyleyenler dahil kimse Türk olmaya yanaşmadığı için mi bu hale gelindi?
İsmet Özel: Türkiye'nin çekilip çevrilmesi, Türkiye'de bir işin üstesinden gelinmesi söz konusu olduğu zaman, bunu yapacak olanın kim olduğunun tespit edilmesi lâzım. Kimlik meselesi budur. Yapılacak iş, Türkiye'nin hem kendisini daha iyi bir hayata kavuşturmak, hem de dünya milletleri arasında hesaba katılır bir yere sahip olmasını sağlamaktır. Kim yapacak bu işi? Böyle bir soru sorulmamış Türkiye'de. Onun için Türk'ün kim olduğu, kimin Türk olduğu konuları kaynayıp gitti.
Türk kaynayıp gittiği için Türkiye de somut, sağlam bir zemin, [sizin vurguladığınız kelimeyle söylersek] vatan olamadı... mı?
İsmet Özel: Bunu anlamak ve durumdan vazife çıkarabilmek, o vazifeyi ifa edebilmek için "Türkiye muvakkat bir devlet mi, yoksa muvazzaf bir devlet mi?" sorusunu cevaplamamız lâzım. Türkiye Cumhuriyeti 1923 yılında muvakkaten, o sırada dünya şartlarının gerektirdiği zorlamalar altında, ister istemez kabul edilmiş bir siyasi birim mi, yoksa Türkiye geleceği olan ve tarih içinde kendine bir iş yüklemiş, kendine bir pay biçmiş bir ülke mi? Mesele burada.
...
Bu mülâkat 12.11.2004 tarihinde Gerçek Hayat Dergisinde yayınlanmıştır.